Steeds vaker hoor je de term retentiedak vallen in de wereld van duurzaam bouwen en stedelijke waterhuishouding. Door de toenemende verstedelijking en extreme regenval wordt het steeds belangrijker om regenwater slim op te vangen en tijdelijk vast te houden. Een retentiedak biedt hiervoor een innovatieve oplossing. In dit artikel ontdek je wat een retentiedak is, hoe het werkt, waarvoor het dient en welke verschillende systemen er bestaan.

Wat is een retentiedak?

Een retentiedak – ook wel waterretentiedak genoemd – is een dak dat speciaal is ontworpen om regenwater tijdelijk op te slaan en vertraagd af te voeren naar het riool of de omgeving. In plaats van dat regenwater direct van het dak stroomt, blijft het water op het dak bewaard in speciale waterbuffers of retentiekratten.

Dit systeem helpt wateroverlast te voorkomen, vermindert de druk op het rioolstelsel en draagt bij aan een beter stedelijk klimaat. Vooral in steden waar veel verhard oppervlak aanwezig is, zijn retentiedaken een duurzame en slimme oplossing.

Waarvoor dient een retentiedak?

Een retentie dak heeft meerdere functies en voordelen, zowel ecologisch als bouwtechnisch:

  1. Waterbeheer:

Het belangrijkste doel van een retentiedak is het tijdelijk vasthouden van regenwater. Het water wordt pas afgevoerd wanneer de capaciteit van het riool dit toelaat. Zo wordt wateroverlast bij hevige buien voorkomen.

  1. Duurzaamheid en klimaatadaptatie:

Retentiedaken dragen bij aan duurzaam bouwen en de verduurzaming van stedelijke gebieden. Ze helpen bij het tegengaan van hittestress en zorgen voor een beter microklimaat.

  1. Combinatie met groendaken:

Een retentiedak wordt vaak gecombineerd met een sedumdak. Het sedum (vetplantjes) helpt bij verdamping en zuivering van water en creëert een groen, levend dakoppervlak. Zo ontstaat een dubbel duurzaam systeem: wateropslag én vergroening.

  1. Bescherming van dakconstructies:

Het opvangen van water zorgt ook voor een stabielere temperatuur op het dakoppervlak, wat de levensduur van de dakbedekking en dakisolatie verlengt.

Hoe werkt een waterretentiedak?

Een waterretentiedak bestaat uit meerdere lagen, elk met een specifieke functie:

  1. Dakbedekking en beschermlaag:

Deze laag voorkomt lekkages en beschermt de dakconstructie tegen waterdruk.

  1. Opslaglaag of retentiekratten:

Hierin wordt het water tijdelijk opgevangen. De hoeveelheid water die wordt vastgehouden, is afhankelijk van de capaciteit van de retentiekratten of buffers.

  1. Slim afvoersysteem:

Het afvoersysteem reguleert de waterafvoer, vaak met behulp van sensoren of verstelbare uitlaatopeningen. Zo kan het systeem reageren op weersvoorspellingen of actuele neerslag.

  1. Vegetatielaag (optioneel):

Bij een sedumdak of groendak komt hier nog een substraatlaag en beplanting bovenop, wat de verdamping stimuleert en extra water opvangt.

De verschillende retentiedak systemen

Er bestaan verschillende soorten retentiedak systemen, afhankelijk van het doel, de dakconstructie en de gewenste watercapaciteit:

1. Passieve retentiedaken

Dit type retentiedak werkt zonder elektronica of sensoren. Het water wordt vertraagd afgevoerd via een vaste doorstroomopening. Dit systeem is eenvoudig, onderhoudsarm en geschikt voor kleinere gebouwen of woningen.

2. Actieve retentiedaken

Een actief retentiedak gebruikt sensoren en slimme regeltechniek om de afvoer van water te sturen. Op basis van weerdata kan het dak zich voorbereiden op hevige regenbuien door eerder opgeslagen water alvast te lozen. Dit type systeem is ideaal voor grotere gebouwen of utiliteitsbouw.

3. Retentiedak met groendak (combinatiesysteem)

Bij dit systeem wordt het waterbeheer gecombineerd met vergroening. Een sedumdak of beplant dak zorgt voor extra wateropslag, verkoeling en biodiversiteit. Deze combinatie wordt steeds populairder bij architecten en projectontwikkelaars die streven naar duurzaam bouwen met duurzame bouwmaterialen.

Wat zijn de voordelen van een retentiedak?

Een goed ontworpen retentiedak biedt tal van voordelen:

  • Vermindert wateroverlast bij hevige regenval
  • Ontlast het rioolstelsel
  • Verkoelt de omgeving en vermindert hittestress
  • Verhoogt de levensduur van dakbedekking en isolatie
  • Combineert goed met zonnepanelen, sedumdaken en dakisolatie
  • Draagt bij aan een groener en leefbaarder stedelijk milieu

Daarnaast kan een retentie dak ook bijdragen aan het behalen van duurzaamheidsdoelen binnen bouwprojecten, zoals BREEAM- of LEED-certificeringen.

Is een retentiedak geschikt voor jouw gebouw?

Bij de keuze voor een waterretentiedak is het belangrijk om rekening te houden met de draagkracht van het dak, de hellingshoek en het type dakbedekking. Retentiedaken zijn vooral geschikt voor platte of licht hellende daken. Een bouwkundige of specialist in duurzaam bouwen kan berekenen hoeveel water het dak kan vasthouden en welk systeem het best past bij jouw situatie.

Conclusie

Een retentiedak is een slimme en duurzame manier om om te gaan met regenwater in een veranderend klimaat. Door het tijdelijk vasthouden van water via retentiekratten of buffers, voorkomt het wateroverlast en draagt het bij aan een gezondere leefomgeving. Combineer je het met een sedumdak, dan profiteer je bovendien van een groener, mooier en energie-efficiënter dak.

Of je nu een woning, kantoor of industrieel pand hebt – een retentiedak past perfect binnen de visie van duurzaam bouwen en het gebruik van duurzame bouwmaterialen.